بازگشت
کتابهای دیجیتال مکمل کتب آموزش و پرورش هستند
1401/02/27-14:33
با گسترش کتابهای الکترونیک، به استفاده هرچه بیشتر این نوع آموزش‌ها پیش می‌رویم، اما کتابهای دیجیتال نه به عنوان جایگزین، بلکه به عنوان مکمل در آموزش و پرورش می‌توانند نقش داشته باشند.
به گزارش ستاد خبری سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب، نشست تخصصی آینده کتابهای درسی با حضور حمید فریور، مدیر روابط عمومی شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران و مهرداد مصدقی مدیر فنی شرکت اُفست در سرای اهل قلم برگزار شد.
در ابتدای جلسه فریور گزارشی از وضعیت چاپ کتب درسی و فرآیند چاپ گفت: تیراژ ۸۰ میلیون نسخه‌ای در قطع رحلی و وزیری که بیش از هزار عنوان در تیراژ ۵۰۰ نسخه تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار نسخه شمار در رشته‌های مختلفی چاپ می‌شوند. این تولید از یکی، دو ماه قبل از شروع تحصیلی، از مردادماه چاپ شروع و از پیشرفته‌ترین دستگاه‌های چاپ استفاده می شود که در هر ساعت ۳۵ هزار صفحه رحلی و یا ۱۶ صفحه با تیراژ ۷۰۰۰۰ در ساعت انجام می‌شود.
فریور درباره آینده کتابهای چاپی و جایگزین شدن آنها با کتب الکترونیکی افزود: این مساله به سیاست‌گذاری‌های آموزش و پرورش بستگی دارد، اما این کار بعید به نظر می‌رسد. مانند برنامه شاد، اگرچه در مدارس استفاده شده و برای زمان تحصیل دانش‌آموزان کمک کرده است، اما نتوانسته جای آموزش حضوری را بگیرد، یعنی کتابهای دیجیتال نه به عنوان جایگزین، بلکه به عنوان مکمل می‌تواند در آموزش و پرورش استفاده شود.
وی تصریح کرد: از زمانی که نظام تحصیلی به دو دوره ۶ سال ابتدایی و 6 سال متوسطه تقسیم شده است، چاپ کتب درسی نیز میان دو شرکت اُفست و شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران تقسیم شده و آمار کلی تیراژ دوره اول کمتر از ۵۰ میلیون و تیراژ سال دوم ۸۰ میلیون جلد است.
فریور با اشاره به بخش توزیع کتب درسی ادامه داد: تا سه سال گذشته کتابفروشیها در توزیع کتاب نقش داشتند، اما بعد از آن روش توزیع تغییرر کرده و مدارس خود کتابهای دوران دبیرستان را پخش می‌کنند. در بسیاری از کشورها نیز کتابهای درسی توسط مدارس بخش می‌شود. در روش قبلی، توزیع توسط کتابفروشیها، در تابستان هر سال مشکلاتی مانند رقابت منفی و سهمیه‌بندی‌‌های متفاوت کتابفروشیها وجود داشت که باعث اتلاف انرژی برای کشور می‌شد.
وی با اشاره به حذف کتب کاغذی و گسترش کتابهای دیجیتال عنوان کرد: با سه نشانه می‌توان این تغییرات را ردیابی کرد. نشانه اول ، حدود ۱۰ سال پیش شروع، کتاب به همراه سی‌دی به دانش‌آموزان ارائه شد، اما همه دانش‌آموزان لپ‌تاپ و کامپیوتر نداشتند و نمی‌توانستند از سی‌دی استفاده کند. دومین نشانه، در سال تحصیلی ۹۸ در کتب درسی کیوآرکد گذاشته شد که با اسکن کردن، می‌توان به محتوای صوتی، تصویری و pdf کتاب دست پیدا کرد و در مرکز رشد قرار دارد. سومین شانه راه‌اندازی شبکه شاد و استفاده دانش‌آموزان از این پلتفرم بود. اعمال این نشانه‌‌ها سیستم آموزشی را به این نتیجه رساند که کتاب فقط فیزیکی و چاپی برای نظام آموزشی کافی نیست، در صورتی که قبلاً سیستم آموزشی کتاب محور بود، اما اکنون استفاده از کتب دیجیتال بیشتر شده است.
فریور درباره کیفیت کاغذهای داخلی و استفاده از کاغذ خارجی گفت: از نظر فنی، کاغذ خارجی راندمان را افزایش می‌دهد، اما واقعیت این است که مدیران دو شرکت چاپی و آموزش و پرورش نگاه فنی ندارند و سعی می‌شود از کاغذ داخلی ایرانی استفاده شود و البته این گزینه، به توان تولید کاغذ داخلی بستگی دارد.
او درباره کیفیت نوع صحافی و سیمی کردن کتب درسی افزود: تا قبل از سال ۹۸ از کاغذ چسبی خارجی استفاده می‌کردیم، اما از سال۹۸ دیگر نتوانستیم از چسب اروپایی استفاده کنیم. از سویی فروش کتاب با قیمت دولتی برای کتابفروشیها ارزان است، بنابراین آنها سعی می‌کنند از روش‌های جانبی برای خود ارزش افزوده ایجاد ککند.
وی با اشاره به ظرفیت این شرکت‌ها برای چاپ کتب درسی کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان اظهار داشت: شرک‌‌‌ها از این ظرفیت استقبال می‌کنند، از نظر فنی نیز مشکلی وجود ندارد، چنانچه در سال 2003 نیز شرکت اُفست توانست، کتب درسی افغانستان را چاپ کند، اما بعد از دو یا سه سال به دلیل فشارهای آمریکا و مسائلی از این دست دیگر سفارشی ندادند. همین مساله برای کشور عراق نیز به وجود آمد و کشورهای همسایه، آنها را مجبور کرده که از ایران استفاده نکنند و برای استفاده مجدد از این ظرفیت، دستگاه دیپلماسی باید همکاری و پیگیری لازم را انجام دهد.
سیوسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از بیست‌ویکم آغاز شده و تا سی‌ویکم اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ در دو بخش حضوری در مصلای امام خمینی(ره) و مجازی در سامانه ketab.ir ادامه خواهد داشت.
