بازگشت
خاطرات خواهر امام موسی‌صدر در «به رنگ صبر»
1401/02/25-15:57
این کتاب، خاطرات فاطمه صدر، خواهر امام موسی‌صدر و همسر سیدمحمدباقر صدر است که تا سن 18 سالگی در قم و ایران کرده و زندگی و هیچ تصوری از عراق و زندگی در عراق نداشته است.
به گزارش ستاد خبری سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب، فاطمه نقوی نویسنده کتاب «به رنگ صبر» در غرفه کتاب سال نمایشگاه کتاب حضور یافته و حجه الاسلام سجاد فخرزاده و حسین جودوی منتقد و داوران جایزه تاریخ انقلاب اسلامی به نقد و بررسی گذاشته شد.
در ابتدای نشست، نقوی نویسنده کتاب، چگونگی تالیف این اثر را تشریح کرد و گفت: موسسه امام موسی صدر مدت‌ها تصمیم به ثبت و ضبط خاطرات فاطمه صدر داشته، اما به دلایلی عدم اطمینان ایشان در چگونگی نوشتن خاطرات و چاپ آن، تمایلی به مصاحبه نداشتند. به مرور و با صحبت‌هایی که شد، ایشان حاضر به مصاحبه شدند. این کتاب، خاطرات فاطمه صدر، خواهر امام موسی‌صدر و همسر سیدمحمدباقر صدر است که تا سن 18 سالگی در قم و ایران کرده و زندگی و هیچ تصوری از عراق و زندگی در عراق نداشته است.
وی در ادامه تصریح کرد: در ابتدا تصمیم داشتیم قالب کتاب به صورت داستانی نوشته شود، اما در نهایت به این نتیجه رسیدیم برای ثبت در تاریخ بهتر است، با همان زبان و مدل صحبت خودشان، سخنانشان را ثبت و به صورت گفت‌وگوی شفاهی نوشته شود. همچنین ظرائف زندگی یک خانم را که در ایران رشد کرده، اما پس از ازدواج به عراق رفته و آنجا با سختی‌های فراوانی روبرو بوده را از زبان خود او برای مخاطبین نشان دهیم.
نقوی با اشاره به ریزجزییاتی که در کتاب حتی درباره خوراک و پوشاک نوشته شده، گفت : شاید گمان کنیم این نکات ریز، خیلی هم مهم نیست، اما برای دختری که قرار است حتی زبان صحبت کردنش هم تغییر کند، آن هم در سال‌های دور، این نکات قابل اهمیت خواهد بود.
وی گفت: اولین مصاحبه‌ها از سال 95 شروع و مصاحبه‌های تلفنی و حتی حضوری در عراق هم صورت گرفت، چون ایشان مدت کمی در ایران می‌ماندند. این مصاحبه‌ها ادامه داشته و قرار است به فصل آخر کتاب اضافه و کتاب ویرایش شود.
نقوی افزود: این کتاب مستقل است و نیازی به خواندن کتاب خاصی نیست، البته شاید کتاب «هفت روایت خصوصی» خانم جعفریان می‌تواند مفید باشد، اما این کتاب مستقل و می‌تواند به عنوان مرجعی برای شناخت خانواده صدر در نظر گرفته شود.
در ادامه نشست حجت الاسلام سعید فخرزاد، از داوران جایزه تاریخ اسلامی با اشاره به ویژه بودن این کتاب گفت: این کتاب ازین جهت که درباره همسر یک مرجع و از داخل بيت یک مجتهد روایت نشده، کتاب خاص و ویژه‌ای است. همانگونه که می‌دانیم حريم روحانیون به دلیل ملاحظاتی که وجود دارد، بسته است و این کتاب را می‌توان آغازی برای شروع این نوع روایت‌ها دانست.
وی عنوان کرد: نکته دوم و مهم کتاب این است که راوی در این کتاب، خصوصیات اخلاقی را رعایت کرده و درباره افراد یا جیزی گفته نمی‌شود یا اگر بخواهد در جهت منفی افرادصحبت شود خیلی کوتاه و مختصر گفته و رد می‌شود.
این داور جایزه تاریخ انقلاب اسلامی سپس به ضعف‌های کتاب اشاره کرد و گفت: مطالب منقطع است و مسیر دائمی ندارد، البته مصاحبه شونده توانسته با پرسش و پاسخ این خلأ را جبران کند، اما مختصر است و باید توضیحات بیشتری از راوی گرفته می‌شد. هرچند مصاحبه شونده با فنون مصاحبه نیز آشنا نبوده و نتوانسته به خوبی از عهده سوالات برآید. همچنین در برخی جمله‌ها ابهاماتی وجود دارد که ناشی از دوزبانه بودن خانم صدر است که بهتر بود یا در پاورقی نوشته یا خود نویسنده این مطالب نامفهوم را تصحیح می‌کرد. از سوی دیگر چون نویسنده به موضوع کتاب اشراف کامل داشته، پاسخ‌‌های خانم صدر برای او گویا و مشخص است، اما برای خواننده نامفهوم است.
در ادامه حسین جودوی از منتقدین و داوران جایزه تاریخ انقلاب نیز گفت: سوژه مهمترین و پایه‌ای‌ترین موضوعی است که نویسنده باید برای مطلب پیدا کند. اگر روزنامه‌نگار برای سوژه‌اش نتواند سوالات درستی تعیین کند، نخواهد توانست سوژه موثری داشته باشد. سوژه‌ای که از چند جهت قابل توجه است. یکی همان ورود به زندگی و اندرونی علماست که بالاتر اشاره شد و دیگری، اهمیت کشور عراق به خصوص در این سال‌ها به خصوص با بیشتر شدن اربعین و ارتباط مردم ایران و عراق است.
وی با اشاره به سبک نگارش کتاب گفت: بهتر بود نگارش کتاب به صورت داستانی باشد، چرا که مخاطب قصه را بیشتر می‌پسندد. بنابراین ممکن است مخاطب عام سبک نگارش کتاب را نپسندد. این نوع نگارش اگر چه ممکن است برای مخاطب خاص آموزنده و مفید باشد، اما مخاطب عام که قصه‌پذیر و قصه‌خوان است، چنین سبک نگارش و قالبی برایش خسته کننده خواهد بود.
«سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از 21 آغاز شده و تا 31 اردیبهشت در محل مصلای امام خمینی(ره) به دو شکل حضوری و مجازی برگزار خواهد شد.»
