مولف کتاب «اخلاق علم در علوم اجتماعی ایران، آموزش و پژوهش» گفت: ساختار غلط و معیوب توزیع منابع و وضع قوانین، فضای علمی در ایران را به سویی برده که به هنجارشکنی‌‌ها دامن زده است.

به گزارش ستاد خبری سی‌و‌دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، مراسم رونمایی از کتاب «اخلاق علم در علوم اجتماعی ایران، آموزش و پژوهش» عصر دوشنبه (9اردیبهشت ماه) توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سالن جلال آل‌احمد نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد.

دکتر معصومه قاراخانی مولف این کتاب ضمن اشاره به اهمیت رعایت اصول اخلاقی در حوزه‌ی علم گفت: اخلاق علم یکی از حوزه‌‌های رشته‌ی جامعه‌شناسی است و ما در این کتاب بایسته‌‌ها و آسیب‌شناسی اخلاق علم در حوزه‌ی جامعه شناسی را دنبال کرده‌‌ایم.

وی افزود: با توجه به پژوهش‌‌های انجام شده هنجارشکنی در ایران رویکردی دوسویه پیدا کرده است از یک سو فرد به دنبال هنجارشکنی است و از سوی دیگر ساختار غلط و معیوب توزیع منابع و توضیع قوانین، فضای علمی را به سویی برده که به هنجارشکنی‌‌ها دامن زده و ما خواستار اصلاح این ساختار و رویه‌‌ها هستیم.

قاراخانی با اشاره به متکثر بودن وجوه اخلاق گفت: در بحث اخلاق علم باید به چهار وجه آموزش، پژوهش، کاربرد و نشر علم بپردازیم. ما در این کتاب بخشی را به ارایه‌ی پیشنهادات و تبیین منشور اخلاقی اختصاص داده‌‌ایم.

انباشت قانون، بی‌قانونی و انباشت اخلاق، بی‌اخلاقی در پی دارد

دکتر حمیدرضا نمازی مدرس حوزه‌ی اخلاق علم ضمن نیز در این نشست گفت: این کتاب پر از چیزهای مگوی است.

وی افزود: قاسم غنی که در سال 1313 اولین درس‌نامه‌ی اخلاق پزشکی را برای دانشکده‌ی پزشکی نوشته در تعریف نخبگی، معتقد است نخبه الزاما شاگرد اول دانشگاه نیست. نخبه کسی است که علاوه بر دانش تخصصی خود مسایل پیرامون آن را نیز خوب مطالعه کند و به عمل در بیاورد یعنی درباره‌ی مسایل جامعه‌شناسی فرهنگی و اقتصاد و سایر وجوه مرتبط با موضوع کار خود اطلاعات داشته و آن را با علم بیامیزد و در مقام اجرای حرفه‌‌ای آنها را لحاظ کند.

وی با اشاره به واژه حرفه و حرفه‌‌ای‌گری گفت: بین حرفه‌‌ای‌گری و شغل تفاوت‌‌هایی است که اکثرا نادیده گرفته می‌‌شود و خلط می‌‌شود. امروزه ما وارد مرحله پساحرفه‌‌ای‌گری هستیم یعنی ضمن رعایت اخلاق حرفه‌‌ای باید تعادل کار و خانواده را هم در نظر بگیریم.

وی افزود: باید ببینیم علم و دانشمند بودن را حرفه می‌‌دانیم یا نه.

نمازی اضافه کرد: در بحث اخلاق علم ناگزیریم که به وجوه مختلف درگیر در آن بپردازیم؛ مثلا منظور از اخلاق اقتصادی این است که پول دربیاوریم ولی اخلاقی این کار را انجام دهیم.

وی گفت: همانطور انباشت قانون منتهی به بی‌قانونی می‌‌شود و انباشت اخلاق و کدبندی آن می‌تواند منتهی به بی‌اخلاقی شود.

وی در ادامه با پرداخت به حضور آثار خلق شده‌ی بین رشته‌‌ای و افراد خالق این آثار گفت: اگر این حوزه متولی نداشته باشد منتهی به آشفتگی و پوپولیسم خواهد شد و عده‌ای می‌آیند و سخنانی می‌گویند و کسی پاسخگو نخواهد بود.

سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «خواندن توانستن است» از 4 تا 14 اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.