نویسنده‌ی کتاب «جامعه‌شناسی جنگ» گفت: در این کتاب ما به دنبال پاسخ این سوال هستیم که چگونه می‌‌توان با استفاده از جامعه‌شناسی به صلح پایدار و واقعی رسید و دیگر جنگی وجود نداشته باشد.

به گزارش ستاد خبری سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست «نقد و بررسی کتاب جامعه‌شناسی جنگ» به همت کمیته‌ی علمی و فرهنگی سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، با همکاری انتشارات دافوس در تالار علامه‌ دهخدا برگزار شد.

اولین سخنران این نشست امیرسرتیپ دوم مروت آزادبخت نویسنده‌ی کتاب «جامعه‌شناسی جنگ» بود که درباره‌ی جایگاه ارتش گفت: جایگاه ارتش و بحث جنگ در شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خود را نشان می‌‌دهد. این کتاب از چهار بخش تشکیل شده و چارچوب نظری آن بر مبنای جنگ و جامعه بوده است.

وی افزود: هر جامعه نیاز دارد که طرح‌‌‌هایی برای توسعه نیاز داشته باشد اما این طرح‌‌‌ها زمانی قابل اجراست که جنگی وجود نداشته باشد.

آزادبخت با اشاره به کنش‌‌‌های اجتماعی متفاوت گفت: ارتباط اجتماعی دو یا چند طرح دارای کنش‌‌‌های اجتماعی متقابل است اگر این کنش مثبت و پیوسته باشد پیشرفت و توسعه رخ می‌دهد و اگر این کنش منفی و گسسته باشد جامعه با مشکلات فراوانی روبرو خواهد شد.

وی ادامه داد: برای تشکیل یک جامعه‌ی مدرن نیاز به قوانین داریم و برای اجرای درست قوانین نیازمند امنیت هستیم. این مسئله زمانی شکل درست به خود می‌‌گیرد که یک ارتش قوی و مردمی وجود داشته باشد.

نویسنده‌ی کتاب «جامعه‌شناسی جنگ» تصریح کرد: اقتصاد و سیاست همگام با نیروهای نظامی باید در خدمت جامعه باشد و زمانی جنگ آغاز می‌‌شود که سیاستمداران شکست بخورند. در این کتاب ما به دنبال پاسخ این سوال هستیم که چگونه می‌‌توان با استفاده از جامعه‌شناسی به صلح پایدار و واقعی رسید و دیگر جنگی وجود نداشته باشد.

پیشگیری از جنگ، نیازمند خردمندی سیاستمداران است

سخنران دیگر این نشست امیرسرتیپ دوم دکتر مسعود بختیاری با اشاره به این مسئله که جامعه‌شناسی، مطالعه‌ی پدیده‌‌‌های اجتماعی به روش علمی است، گفت: به مطالعه‌ی واقعیت‌‌‌های اجتماعی جامعه‌شناسی می‌‌گوییم. یکی از رخدادهای اجتماعی در زندگی جوامع جنگ است چراکه بر همه چیز اثر می‌‌گذارد.

وی با اشاره به این مسئله که جنگ به تمام شئون زندگی وارد می‌‌شود، افزود: جنگ –خوب یا بد- پدیده‌ای است که در تمام شئون زندگی جامعه، خود را مطرح می‌‌کند؛ به همین دلیل است که مسئله‌ی جامعه‌شناسی جنگ بعد از جنگ جهانی دوم به شکل جدی مطرح شد.

امیربختیاری با اشاره به تاثیرات دوران هشت ساله‌ی دفاع مقدس بر جامعه‌ی ایرانی گفت: جنگ یک تصمیم فردی است اما اگر دقیق‌تر به آن نگاه کنیم یک پدیده‌ی اجتماعی می‌‌تواند محصول انتخاب‌‌‌های جنگ باشد. هرچند که از طریق سیستماتیک، جنگ برآمده از یک سیاست جمعی است اما به نظر می‌‌رسد جنگ می‌‌تواند پدیده‌ی فردی نیز باشد.

وی ادامه داد: در این کتاب آنچه به عنوان نظریه مطرح شده هنوز تبدیل به علم نشده است در حالی که جامعه‌شناسی یک علم است. مثلا موضوع ادواری بودن جنگ هنوز به عنوان یک علم ثابت نشده و تنها یک نظریه است.

بختیاری در پایان صحبت‌‌‌های خود در پاسخ به این سوال که آیا می‌‌توان با روش‌‌‌های جامعه‌شناسی از جنگ‌‌‌ها جلوگیری کرد، گفت: حکومت‌‌‌ها و دیپلمات‌‌‌ها به وجود آمدند که از جنگ جلوگیری شود.

من عمیقا معتقد هستم برای جلوگیری از جنگ نیازمند خردمندی سیاستمداران هستیم. اما تا موقعی که هنوز گزینه‌ی نظامی روی میز است باز هم امکان دارد جنگ اتفاق بیفتد.

جنگ بر پایه‌ی سه رکن دولت‌‌‌ها، جوامع و نیروهای مسلح بنا شده است

دیگر سخنران این نشست امیر سرتیپ دوم دکتر حمید کریمی با اشاره به تلاش‌‌‌ها برای جلوگیری از جنگ‌‌‌ها گفت: یک دیدگاه اخلاقی درباره‌ی پدیده‌ی جنگ تلاش کرده که جلوی جنگ‌‌‌ها را بگیرد اما با توجه به اینکه در بخش مهمی از زمان‌‌‌ها، جنگ باعث شکل‌گیری کشورها شد و پس از پایان هر جنگ، کشوری تازه به وجود آمد.

وی افزود: جنگ واقعیتی است که با زندگی ما توامان است. در سامانه‌ی نظامی دو نظریه‌ی بازدارنگی برای جلوگیری از جنگ و نظریه اقدام برای عمل کردن است. جنگ و صلح دو مفهومی است که وضعیت متقن ندارد و می‌‌تواند تغییر کند.

کریمی با اشاره به این مسئله که جنگ امروزه تنها در قالب جنگ سرد نیست ادامه داد: این وضعیت شرایطی را به وجود آورده که نیروهای نظامی همواره باید آماده باشند.

وی خاطرنشان کرد: جنگ بر پایه‌ی سه رکن دولت‌‌‌ها، جوامع و نیروهای مسلح بنا شده است. این سه رکن همچنان که می‌‌تواند از وقوع جنگ‌‌‌ها جلوگیری کند جنگ‌‌‌ها را نیز می‌‌سازد.

وی در پایان با اشاره به این مسئله که جامعه‌شناسی جنگ بعد از جنگ جهانی دوم مورد توجه قرار گرفت، گفت: همه‌ی تحلیل‌‌‌ها پیرامون جامعه‌شناسی جنگ مبتنی بر جنگ‌‌‌های گذشته بوده است، این در حالی است که در وضعیت پرتغییر جهان امروزی نمی‌توان تنها به جنگ‌‌‌های گذشته نظر داد و به همین دلیل باید همواره آماده و مراقب بود.

سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «خواندن توانستن است» از 4 تا 14 اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.