نشست رونمایی از کتاب «ایران روی خط تاریخ» از سوی کمیته‌ی علمی و فرهنگی و انتشارات لوح فکر در تالار جلال آل‌احمد برگزار شد.

به گزارش ستاد خبری سی‌و‌دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، کتاب «ایران روی خط تاریخ» نوشته‌ی دکتر محمدابراهیم محجوب از سوی انتشارات لوح فکر به زبان انگلیسی منتشر شده است.

آرزو رسولی طالقانی استاد تاریخ دانشگاه شهید بهشتی در این نشست با اشاره به نگارش این کتاب گفت: در نگاه اول به نظر می‌‌رسد کتاب به شکل ساده‌ای نوشته شده و خوشخوان است و زبان انگلیسی خوبی دارد. نکته‌ی مهم درباره‌ی این کتاب این است که تاکنون چنین کاری انجام نشده است.

رسولی طالقانی افزود: محجوب دغدغه‌ی این را داشت که تاریخ ایران را برای ایرانیان خارج از کشور بنویسد. به نظر می‌‌رسد کمتر به مباحث مربوط به ایران باستان در این کتاب پرداخت شده است. از سوی دیگر ما قبل از هخامنشیان حکومت‌‌های زیادی داشتیم که در این کتاب کمتر به آنها پرداخت شده است.

استان دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: بعضی از فکت‌‌های تاریخی موجود در کتاب با مطالعات جدیدتری که در این زمینه انجام شده متفاوت است. همچنین به نظر می‌‌رسد این امکان وجود داشت که نویسنده از کلمات اصلی فارسی در متن استفاده ‌‌کند.

رسولی طالقانی در پایان صحبت‌‌های خود گفت: اتفاقات تاریخی ایران در این کتاب به موازات مسایل تاریخی جهان مطرح شده و نویسنده، هم به حوادث شرق و هم به حوادث غرب توجه کرده است.

به نظر می‌‌رسد کتاب از مانی زود گذر کرده و همچنین چندان در مورد کوروش مطلبی بیان نشده است.

دکتر محمد ابراهیم محجوب در ابتدای صحبت‌‌های خود درباره‌ی چیستی این کتاب گفت: این کتاب تاریخ نیست. اگر شهر را به مثابه‌ی تاریخ در نظر بگیریم نقشه‌ی شهر کتاب «ایران روی خط تاریخ» است. این کتاب پروازی بر فراز تاریخ ایران است.

محجوب ادامه داد: برای شناخت یک شهر می‌‌توان به شیوه‌‌های متفاوتی به آن ورود کرد. تاریخ‌نویسی ما به صورت سنتی وارد شهر (تاریخ) می‌‌شد و کوچه به کوچه و خانه به خانه درباره‌ی آن می‌‌نوشت.

وی یادآور شد: تاریخ‌نویسی به صورت زیگزاگی است و معمولا سلسله به سلسله یا پادشاهی به پادشاهی مورد بحث قرار گرفته است. به این ترتیب زمانی که یک سلسله در بخشی از ایران حکومت می‌‌کردند برای فهم همزبانی‌‌ها باید به منابع کمکی رجوع می‌‌کردیم.

محجوب با اشاره به ابزارهایی برای فهم این همزبانی تصریح کرد: برای فهم این همزبانی‌‌ها باید از فراز شهر آن را دید. هرچند که دقت بررسی کوچه به کوچه در اینجا وجود ندارد ترجیح من داشتن یک نگاه کلی از هرچیزی است.

وی متذکر شد: یک شیوه، خطی است و شیوه‌ی دیگر، داشتن یک نقشه یا برنامه‌ی کلی و بعد متمرکز شدن در هر دوره است.

نویسنده‌ی کتاب «ایران روی تاریخ» اظهار کرد: شیوه‌ی مرسوم در تاریخ‌نویسی ایران براساس شیوه‌ی اول بوده است. این کتاب در واقع یک تظلم است درباره‌ی انسان‌‌هایی که به تاریخ علاقه‌مند هستند اما نمی‌توانند با آن ارتباط درستی برقرار کنند. اگر بخواهیم به صورت یک سیستم به تاریخ ایران نگاه کنیم یکی از پیچیده‌ترین تاریخ‌‌هاست. آیا ما می‌‌توانیم همه‌ی این تحولات را با شیوه‌ی مرسوم بنویسیم.

محجوب در ادامه با اشاره به اینکه وی در اثر خود راه دوم را برای بیان تاریخی ایران برگزیده گفت: این کتاب حداکثر نوعی داده‌پردازی تاریخی است و به غیر از مقدمه هیچ یک از جملات آن مربوط به من نیست. از یک نقشه باید مانند نقشه انتظار داشته باشیم.

محجوب در ادامه با بیان این سوال که چرا این کار را انجام داده است، گفت: غرب پس از عصر روشنگری و در نقد آن به این نتیجه رسید که برای شناخت خود باید تاریخ خود را بشناسد؛ اگر بخواهیم معرفت پیدا کنیم باید تاریخ بخوانیم. اما خواندن تاریخ پیچیدگی‌‌های فراوان دارد.

وی ادامه داد: دیگران تاریخ ما را بهتر از خودمان نوشتند و ما نیازمند این هستیم که خواندن تاریخ را برای نسل‌‌های آینده آسان کنیم.

محجوب در پایان سخنان خود گفت: تاریخ پیچیده‌ترین سیستم است و چگونه نگاشتن این کتاب درباره‌ی ثبت کردن رویدادهاست.

وی در پایان یادآور شد: من بدون هیچ گونه قضاوتی درباره‌ی رویدادها، تلاش کردم اطلاعات را ارایه دهم تا بعدا تحلیل‌ها براساس آن انجام شود. در تلاش هستم به‌زودی نسخه‌ی فارسی این کتاب را منتشر کنم. کار دیگری که در تکمیل این کتاب باید انجام دهیم این است که این اطلاعات به شکل اپلیکیشن دربیاید.
سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار«خواندن توانستن است» از ۴ تا ۱۴ اردیبهشت ماه در مصلی امام‌خمینی (ره) برگزار خواهد شد.