
در نشست «حق مولف در آثار منتشر شده تاریخ شفاهی» مطرح شد
حق و حقوق مولف در ایران شفاف نیست
1398/02/07-09:26
محسن کاظمی نویسنده و پژوهشگر انقلاب اسلامی در نشست «حق مولف درآثار منتشر شده تاریخ شفاهی» گفت: حق مولف تاریخ شفاهی در ایران شفاف نیست.
به گزارش ستاد خبری سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، نشست «حق مولف درآثار منتشر شده تاریخ شفاهی» جمعه (6 اردیبهشت ماه) به همت پژوهشکدهی استاد و کتابخانه ملی ایران و با حضور عزیزی، نیکنفس، پیمانه صالحی و محسن کاظمی از کارشناسان و محققان تاریخنگاری ایران در سالن شهید مطهری نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد.
محسن کاظمی با تاکید بر اینکه نظام حقوقی در تاریخشناسی متخصص و شفاف نیست گفت: نظام حقوقی در تاریخ شفاهی مصائب زیادی دارد که در آن حق مصاحبه شونده رعایت نمیشود.
کاظمی عدم عضویت ایران در کنوانسیون برن در دفاع از مالکیت فکری و حق کپیرایت را از مهمترین دلایل ضعف ایران در پرداختن به حقوق مالکان فکری دانست.
وی خلاقیت و مصاحبهی خلاق را جنبهای تعیین کننده در حق مولف در تاریخ شفاهی عنوان کرد و افزود: بهشدت معتقدم شرایط حقوقی هر کتاب با کتاب دیگر متفاوت است و باید بین خاطرهنگاری و تاریخ شفاهی تفاوت قائل شوند.
این نویسنده و مولف فعال در حوزهی تاریخ شفاهی، بر شفافسازی حقوق و قوانین در ارتباط با مصاحبهگر، مصاحبه شونده و تدوینگر تاکید کرد و آن را لازمه و اصل اول برای انعقاد تفاهمنامههای کار دانست.
لزوم توجه به حقوق مصاحبهگر در تالیف تاریخ شفاهی
نیکنفس مسئول تاریخ شفاهی سازمان اسناد و کتابخانه ملی نیز در این نشست تاریخ شفاهی را از بحثهای مهم در بخش اسناد ملی و سنت دانست و افزود: تمهیداتی اندیشیدهایم تا در کنار حفظ حقوق مصاحبه شونده، حقوق مصاحبهگر هم مورد توجه و حمایت قرار گیرد.
وی مصاحبهگری در تاریخ شفاهی را به آفرینندگی تشبیه کرد و گفت: متاسفانه مالکیت فکری مصاحبهگر آن گونه که شایسته است تعریف نشده است.
نیکنفس خلاقیت و خارج شدن از چارچوب رسمی ثابت و تعریف شده و مصاحبهی پویا و فعال را از ملاکهای مولف تاریخ شفاهی خوب دانست.
وی با اشاره به اینکه تاریخ شفاهی بیش از دو دهه است در ایران به کار گرفته شده و بخشی از تاریخ سیاسی را پوشش میدهد ولی در عرصه شناخت و روششناسی آن با مشکلاتی روبرو هستیم.
وی از در دست انتشار بودن کتابی درخصوص حقوق مولفان تاریخ شفاهی خبر داد و افزود: متاسفانه در ایران به چگونگی جمعآوریهای مطالب توجهی نمیشود و این کار آسیب بزرگی در حق مولف است و انتشار کتابی جامع در مورد قوانین و چگونگی حمایت از حقوق مولفان کمککننده خواهد بود.
سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با شعار «خواندن توانستن است» از 4 تا 14 اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی (ره) برگزار میشود.