بازگشت
بررسی «شعر خردسال و کودک» به امید گشودن راه‌های تازه
1404/02/26-18:19
نشست تخصصی «شعر خردسال و کودک، و نیاز به گشودن راه‌های تازه» عصر جمعه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ در سرای اهل قلمِ مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد.
به گزارش ستاد خبری سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، این نشست به همت خانه کتاب و ادبیات ایران و با حضور مصطفی رحماندوست، پیوند فرهادی و سعیده موسی‌زاده برگزار شد. هدف از این گردهمایی، بررسی و تحلیل وضعیت شعر برای گروه‌های سنی خردسال و کودک و تأکید بر لزوم گشودن افق‌های نو در این حوزه بود.
مصطفی رحماندوست، شاعر با سابقه کودک و نوجوان، به بیان چالش‌ها و مشکلات شعر کودک در سال‌های اخیر پرداخت و تأکید کرد که علی‌رغم صحبت‌های فراوان منتقدان و کارشناسان، هنوز اتفاق عمده‌ای در این حوزه رخ نداده است. او در این زمینه گفت: ۱۰ سال است که کارشناسان و منتقدان در مورد مشکلات شعر کودک صحبت می‌کنند، اما هنوز اتفاقات مهمی در این زمینه مشاهده نمی‌شود. این به معنی ایستایی شعر کودک نیست، بلکه روند پیشرفت آن همچنان ادامه دارد. ساختمان شعر کودک هنوز نو و در حال شکل‌گیری است و برای رسیدن به کمال به زمان، حوصله و دانش زیادی نیاز دارد.
رحماندوست در ادامه اشاره کرد که برخی از شاعران جوان تمایل دارند در شعرهای خود عباراتی چون «من فکر می‌کنم» یا «به نظر من» را به کار برند.
او در این خصوص توضیح داد: این نوع تفکر به سرعت می‌تواند به تئوری‌های سطحی و بی‌پایه تبدیل شود. هنری که تنها بر اساس سلیقه و نظرهای غیرمتخصصانه باشد، نه تنها به شعر لطمه می‌زند، بلکه مفهوم واقعی هنر را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. هنر باید مبتنی بر دانش و تجربه باشد، نه چیزی که در لحظه به ذهن کسی برسد.
این شاعر همچنین با اشاره به دوران تحصیل خود در دانشکده ادبیات، گفت: در آن دوران، کتابخانه‌ای بزرگ از دیوان‌های شعر قدیمی داشتیم. اما همیشه این سوال برایم پیش می‌آمد که چرا تنها نام‌هایی چون حافظ، سعدی و نظامی در تاریخ شعر ما باقی مانده‌اند. آیا این شاعران تنها به خاطر سلیقه‌شان برجسته شده‌اند یا به دلیل دانش و تجربیات عمیق‌شان؟
رحماندوست در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلاتی که بسیاری از کسانی که به دفترش مراجعه می‌کنند، اشاره کرد و افزود: اغلب کسانی که به من مراجعه می‌کنند، مشکلاتی در وزن و قافیه شعر دارند و برخی از آنها از اصطلاحاتی چون «سبک جدید» استفاده می‌کنند. اما وقتی به نوشته‌هایشان نگاه می‌کنم، متوجه می‌شوم که هنوز اصول اولیه شعر را نمی‌دانند و حتی در جمله‌بندی صحیح فارسی نیز مشکل دارند.
وی در پایان تأکید کرد که در دنیای هنر و به ویژه در شعر کودک، سلیقه هیچ جایگاهی ندارد و آنچه که مهم است، ابتکار و تلاش در خلق اثری است که از عمق دانش و تجربه برخاسته باشد.
وی گفت: هنر، به ویژه در شعر کودک نباید بر اساس سلیقه‌های روزمره ساخته شود. این هنر نیازمند زمان، توجه و دقت است تا به درستی به دست مخاطب برسد.
حاضران در این نشست با پرداختن به ضرورت‌های بازنگری در شیوه‌های تولید و ارائه شعر کودک، بر اهمیت نوآوری، توجه به نیازهای روز کودکان، و بهره‌گیری از زبان و فرم متناسب با دنیای کودک امروز تأکید کردند.
سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ اردیبهشت آغاز شده و تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی(ره) ادامه خواهد یافت. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان فراهم کرده است.
