بازگشت
مردم قزاقستان تشنه ادبیات و کتاب‌اند
1404/02/26-15:12
مسئول غرفه کشور قزاقستان، که سال‌هاست به عنوان تنها نماینده ناشران کشور قزاقستان در نمایشگاه کتاب تهران شرکت می‌کند، می‌گوید مردم قزاقستان علاقه‌مند خواندن کتاب‌های نویسندگان و شاعران ایرانی هستند.
به گزارش ستاد خبری سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، گوهر عمرخانوا مسئول غرفه کشور قزاقستان درباره دلبستگی‌اش به زبان فارسی گفت: ما در مدرسه درسی با عنوان ادبیات جهان داشتیم که شامل ادبیات شرق و غرب می‌شد. در بخش آموزش ادبیات شرق، ادبیات فارسی باید خوانده شود و به این ترتیب دانش‌آموزان قزاقی با زبان و ادب پارسی نه به‌طور کامل، اما آشنایی خوبی پیدا می‌کنند و با شاعران مهم ایران از جمله، سعدی، خیام و حافظ و فردوسی و مولانا آشنا می‌شوند؛ اما من پیش‌تر آثار این بزرگان را به زبان روسی می‌خواندم و دوست داشتم که این آثار را با زبان اصلی خودشان یعنی فارسی بخوانم تا درک بهتری به دست بیاورم و هنگامی که وارد دانشگاه فارابی آلماتی شدم، دانشکده شرق‌شناسی و گروه ایران‌شناسی را انتخاب کردم و از سال ۲۰۰۱ وارد شاخه ایران‌شناسی، بخش زبان فارسی این دانشکده شدم و از آن روز تا به حال مشغول یادگیری زبان فارسی هستم.
او افزود: من مدت ۱۴ سال در رادیو برون‌مرزی قزاقستان در ایران کار کرده‌ام و دلبستگی خاصی به زبان فارسی دارم و سال‌هاست که در حوزه ترجمه به زبان فارسی و ترجمه از زبان فارسی به زبان قزاقی مشغول هستم و در کنار مقالاتی که به هر دو زبان نوشته‌ام، چهار عنوان کتاب نیز به زبان فارسی ترجمه کرده‌ام.
عمرخانوا ادامه داد: بخش عمده فعالیتم را بر ترویج کتاب و کتاب‌خوانی گذاشته‌ام و سال‌هاست که به‌صورت مستقل در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شرکت می‌کنم و در سه سال گذشته، از سوی سفارت قزاقستان برای شرکت نمایشگاه کتاب تهران دعوت شده‌ام و با حضورم در این رویداد نمایشگاهی، ضمن دیدار با مؤلفان و ناشران ایرانی و خارجی، تلاش می‌کنم تا زمینه همکاری ناشران قزاقی با همکاران ایرانی و خارجی را فراهم کنم.
البته این ارتباط و ایجاد زمینه همکاری را معطوف به ناشران نکرده‌ام و با نویسندگان ایرانی نیز ارتباط برقرار کرده‌ام.
این مترجم در ادامه گفت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران رویداد مهمی است و من در سال‌هایی که در این نمایشگاه شرکت کرده‌ام، فرصتی فراهم شده تا با مؤلفان و پژوهشگران متعددی آشنا شوم؛ مثلاً سال گذشته نویسنده‌ای به نام مهدی میرعظیمی کتابش، «کتاب یک صفحه‌ای»، را به من هدیه داد؛ من این کتاب را به قزاقستان بردم و داستان‌هایش را خواندم و آن را به زبان قزاقی ترجمه کردم و این کتاب تاکنون سه بار در قزاقستان چاپ شده و تاکنون قریب به ۱۰هزار نسخه از این کتاب در قزاقستان منتشر شده است.
عمرخانوا ادامه داد: «کتاب یک صفحه‌ای» اثری خلاقانه است که هر داستان آن تنها در یک صفحه روایت می‌شود. این مجموعه با بهره‌گیری از زبان ساده، روایت جذاب و مفاهیم عمیق، توانسته است مخاطبانی از نسل‌ها و فرهنگ‌های گوناگون را با خود همراه کند. هدف اصلی این کتاب، ایجاد پلی میان فرهنگ‌ها و نسل‌ها از مسیر داستان‌گویی است؛ زبانی جهانی که همدلی، گفت‌وگو و درک متقابل را تسهیل می‌کند.
وی افزود: این کتاب نمونه خوبی برای کسانی است که مدت‌هاست با کتاب قهر کرده‌اند و خواندن داستان‌های این کتاب که هرکدام در یک صفحه تمام می‌شود، شوقی در خواننده ایجاد می‌کند و او را ترغیب به این می‌کند که دوباره کتاب بخواند. مخاطب این کتاب آدم‌های ۷ تا ۱۰۰ساله هستند.
عمرخانوا ادامه داد: تیراژ کتاب در قزاقستان از ۵۰۰ نسخه تا ۳هزار نسخه است و اتفاقاً در قزاقستان موج جدیدی برای مطالعه کتاب‌ها به زبان اصلی به راه افتاده است. در قزاقستان مثل ایران ناشران دولتی و مستقل داریم و ناشران مستقل بسیار فعال و پرکارتر از ناشران دولتی هستند.
این نویسنده و مترجم اظهار کرد: در روز‌های برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، با برخی از مدیران نشرها ازجمله احمد تهوری، نشر آفتاب کاران، دیدار کردم و چندین عنوان کتاب برای ترجمه به زبان قزاقی به من معرفی شد همچنین صحبت‌هایی مبنی بر ترجمه آثار چند تن از نویسندگان مطرح قزاقستان به زبان فارسی شد و چند ناشر برای همکاری ابراز تمایل کردند؛ اما با توجه به کم‌شمار بودن مترجمانی که از زبان قزاقی به فارسی ترجمه می‌کنند، قرار شد که به آن مترجم معرفی کنم.
او در بخش دیگر سخنانش درباره شناخت مردم سرزمین‌اش نسبت به ادبیات فارسی گفت: همه کشور‌های مشترک‌المنافع در حوزه فرهنگی ایران، از شاعران بزرگ شعر کلاسیک ایران شناخت کافی دارند. در گذشته قبل از استقلال قزاقستان از اتحاد جماهیر شوروی، آثار کلاسیک شاعران بزرگ ایران، از طریق زبان روسی در قالب کتاب ترجمه می‌شد و در اختیار مردم قرار می‌گرفت. بعد از استقلال همه کشور‌های مرتبط با فرهنگ ایران ازجمله ازبکستان، تاجیکستان و همین‌طور کشور ما قزاقستان که تلاش کردند از زیر نفوذ فرهنگ و زبان روسی خارج شوند، متخصصانی پیدا شدند که این آثار ارزشمند فارسی را به زبان ملل استقلال‌یافته خود ترجمه کردند. البته در ایران هم در گرگان چندین مترجم خوب ایرانی زندگی می‌کنند که آثار نویسندگان و شاعران قزاق را به فارسی ترجمه کرده‌اند.
عمرخانوا تصریح کرد: بااینکه در قزاقستان شناخت خوب و عمیقی از شاعران بزرگ ایران وجود دارد، در ایران شناخت خوبی از ادبیات قزاقستان وجود ندارد و ایرانیان مشاهیر ادبی قزاقستان را نمی‌شناسند؛ مثلاً شاعران چون رودکی، حافظ، سعدی، فردوسی در قزاقستان آثارشان خوانده شده است و یا آثار صادق هدایت، بزرگ علوی و جمالزاده به زبان قزاقی ترجمه شده است.
سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ اردیبهشت آغاز شده و تا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی(ره) ادامه خواهد یافت. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان فراهم کرده است.
