بازگشت
بررسی آثار «ماریو بارگاس یوسا» در نمایشگاه کتاب؛ چرا ادبیات؟
1404/02/19-20:44
نشست «چرا ادبیات؟» درباره زندگی و نوشته‌های نویسنده سرشناس آمریکای لاتین و برنده جایزه نوبل، «ماریو بارگاس یوسا» در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با حضور دو تن از مترجمان آثار وی برگزار شد.
به گزارش ستاد خبری سی‌و‌ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، در این نشست، اسدالله امرایی، نویسنده و مترجم، در خصوص ویژگی‌های فرمی کتاب های یوسا گفت: نگاه‌های رفت و برگشتی این نویسنده، تحت تاثیر جیمز جویس و فاکنر است. تا جایی که در داستان، زمان و مکان را به هم می‌ریزد و مخاطب در جایی ممکن است با کمترین بی‌دقتی سرنخ را از دست بدهد. اما در اساس نوشته‌های او انسجام و مفهومی عمیق به چشم می‌خورد.
وی تصریح کرد: وقتی همه اینها را کنار هم می‌چینیم، می‌بینم یوسا چقدر جامع، اطرافش را زیر بوته نقد می‌برد. به عنوان مثال کتاب‌هایی که در مورد دیکتاتورها نوشته شده و یوسا برای آنها رساله نوشته است، نشان می دهد که دیکتاتورها در تاریخ باقی نمی‌مانند اما ادبیات باقی می‌ماند. یوسا نیز همراه با قدرت نیست بلکه سوار بر قدرت است.
وی در خصوص عدم ترجمه برخی کتب یوسا در ایران گفت: علت اصلی چنین اتفاقی ممیزی است. مهمترین اثر این نویسنده «خاله خولیاست» که در ایران اجازه ترجمه و انتشار ندارد اما از آن تحت عنوان یک شاهکار یاد می شود.
این مترجم همچنین به ضرورت بررسی هر‌چه بیشتر یوسا تاکید کرد و افزود: یوسا در تمامی نقدهای خود به جامعه گفته است آنچه اهمیت دارد انسان است. در دهه ۶۰ و ۷۰ و اوج ادبیات چپ در دنیا، یوسا خط متمایزی خلق کرد و نشان داد زاویه دید ادبی متفاوتی به نسبت همکاران خود دارد.
همچنین کاوه میرعباسی، دیگر نویسنده و مترجم ایرانی تصریح کرد: یوسا در مقام رمان‌نویس، جایگاه بالایی دارد اما در مقام رساله‌نگار هم یک نویسنده تراز اول است و رساله‌های قابل توجهی در خصوص شخصیت‌های ادبی دارد که هر یک قابل توجه و تامل است.
وی افزود: یوسا فارغ از چپ‌گرا بودنش، واقع‌بینی قابل توجهی در خصوص قدرت داشت و سیاست در آثار یوسا جایگاه خاصی دارد. آثار یوسا در ابتدا آشفته به نظر می‌رسند اما با مطالعه دقیق مشخص می شود که چقدر درهم تنیدگی در ماجراهای هر کتاب وجود دارد.
وی گفت: از دیگر تکنیک‌های این نویسنده، درج گفتوگو در دل گفتوگو است. گاه می‌توان شش گفت‌وگوی در هم تنیده را مشاهده کرد. جالب آنکه در هر داستان یوسا، تکنیک‌ها و بداعت خاصی وجود دارد و حتی به نوعی از تکنیک سینمایی در ترسیم رویدادها استفاده شده است. همچنین پژوهشگری برای هر رمان از دیگر نقاط قوت این نویسنده است.
وی معتقد است هیچ یک از آثار یوسا رئالیسم جادویی نبوده و همگی واقع‌گرا است. آثار یوسا بین مدرنیسم و پسامدرنیسم در نوسان است.
به گفته میرعباسی هر چند بازی‌های پست مدرنیستی در آثار یوسا وجود دارد اما در عین حال نمی‌توان آثار او را رئالیسم جادویی دانست.
میرعباسی با بیان اینکه این روزها چند اثر ادبی ایرانی را می خواند تصریح کرد: بسیاری از کتاب های ایرانی را می‌توان ترجمه کرد اما مسئله، بودن مترجم مناسب در آن کشورهاست. مترجم باید زبانی که ترجمه می‌کند یا زبان مادری‌اش باشد یا در حد زبان مادری بلد باشد.
سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلی امام خمینی(ره) در حال برگزاری است. هم‌زمان با برگزاری بخش حضوری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۴ تهران، بخش مجازی نمایشگاه نیز در سامانه book.icfi.ir امکان خرید غیرحضوری کتاب را برای علاقه‌مندان مهیا کرده است.
