
لزوم توجه آموزشوپرورش به تنوع فونت در تألیف کتابهای درسی
1402/02/22-12:50
حجتالله نوراللهی در نشست «کاربرد امروزی فونت در صنعت نشر» بیان کرد: به دلیل این که بخش مهم و عظیمی از کتابهای آموزشی کشور را در اختیار دانشآموزان قرار میدهد، باید در زمینه استفاده از فونتهای جدید مطالبهگر باشد.
به گزارش ستاد خبری سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، نشست تخصصی «کاربرد امروزی فونت در صنعت نشر»، جمعه ۲۲ اردیبهشت همزمان با سومین روز نمایشگاه کتاب در محل غرفه کتاب آرا با حضور مهدی ارشادی و حجت نوراللهی؛ طراح تایپ و توسعهدهنده فونت فارسی و لاتین برگزار شد.
حجت نوراللهی با بیان اینکه فونت به مثابه طراحی است، گفت: تایپ یک هنر تکنولوژیک است و در بستر تکنولوژی به وجود آمده و با رشد آن فراگیر شده و به محدودیتهای آن تن داده. تایپ از جمله مدرنترین هنرهایی است که ریشه در سنتهای نوشتاری دارد؛ از جریانهای معاصر خود تاثیر پذیرفته و به صورت متقابلی بر آن تاثیرگذار است.
وی با اشاره به اینکه «اوپن تایپ» یکی از نسلهای جدید فونت است، افزود: اوپن تایپ (open type) یک فناوری فونت است که توسط شرکت مایکروسافت و Adobe در دهه ۱۹۹۰ توسعه یافت که به کاربر امکان دسترسی به ویژگیهای اضافی در یک فونت را میدهد. فونتهای اوپن تایپ حاوی بیش از ۶۵ هزار گلیف (واحد سازنده یک قلم) است که به یک فایل فونت اجازه میدهد حاوی بسیاری از گلیفهای متناوب باشد، مانند شکلهای قدیمی، حروف بزرگ و کوچک، کسریها، حروف عنوان، متنها و سبکهای متناوب و یک متن کامل.
نوراللهی ادامه داد: اوپن تایپ از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ به طور گسترده در وب مورد استفاده قرار گرفت و ویژگیهایی که قبلا مربوط به چاپ بود مانند کرنینیگ، مرکبها، اعداد و غیره را به وب سایتها آورد؛ به طوریکه هماکنون در عصر امروز گسترش یافته است تا عرضه فونتهای متغیر ممکن شود. بعد از دهه نود شرکت مایکروسافت که تعیینکننده استانداردهای لازم در تایپ است، تلاشهای بسیاری کرد تا تایپ بتواند پتانسیل بیشتری برای استفاده کاربران داشته باشد. زیرا چالش نوشتار در زبان فارسی خیلی بیشتر از زبان لاتین بود. در واقع میتوان گفت که طراحی تایپ آغاز تغییر در فونت بود.
طراح تایپ و توسعهدهنده فونت فارسی و لاتین گفت: امروزه فونت و تایپ در صنعت چاپ پیشرفت چشمگیری نسبت به گذشته کرده است، دیگر مانند گذشته نیست که غلتکی آغشته به جوهر روی حروف سربی، با فشار زیاد کلمات را روی کاغذ ایجاد کند. در حال حاضر، استفاده از فونتهای قدیمی برای چاپخانهداران منسوخ شده است و جای خود را به چاپ دیجیتال داده است. با بهکارگیری فونت دیجیتال، علاوه بر کاهش هزینهها محدودیتهای چاپی قدیم از بین رفته و هر ناشر به آسانی میتواند با اعمال تغییرات دلخواه متن موردنظر خود را شکیلتر چاپ کند. این کار از طریق نرمافزارهای جدید ممکن شده است. با استفاده از فناوریهای جدید به طور قطع متنهای چاپی نسبت به گذشته متفاوتتر و مدرنتر خواهد بود.
نوراللهی تصریح کرد: وزارت آموزش و پرورش، به دلیل این که بخش مهم و عظیمی از کتابهای آموزشی کشور را در اختیار دانشآموزان قرار میدهد، باید در زمینه استفاده از فونتهای جدید مطالبهگر باشد. زیرا کتابهای مختلفی به زبان فارسی چاپ میشوند که فونت زیبایی نداشته و برای مخاطبان جذابیت ندارد.
نوراللهی در پایان تاکید کرد: تایپوگرافی نوعی طراحی است و خوشنویسی نوعی «نوشتن». خیلیها به تفاوت این دو توجه نمیکنند. در «طراحی تایپ» با یک سیستم کلی مبتنی بر فرم مواجهیم اما «حروفنگاری» یک آفرینش هنری منحصربهفرد و خاص است.
سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران از ۲۰ اردیبهشت آغاز بهکار کرده و تا ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی (ره) و همزمان بهصورت مجازی در ketab.ir ادامه دارد.