بازگشت
«جنگ اول» کارفرمایان و پیمانکاران، به از «صلح آخر» آنها
1402/02/22-20:39
مصطفی سلیمانی‌فر گفت: مسائل حقوقی جز امور چالش برانگیز در پروژه‌های عمرانی و اجرایی است. فضای کسب‌وکار پروژه‌محور است و معضلات حقوقی جزو بزرگ‌ترین چالش‌های اکوسیستم این حوزه.
به گزارش ستاد خبری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست نقد و بررسی «نگاهی به زیرساخت‌های حقوقی کارفرمایان و پیمانکاران» با نگاهی به کتاب‌های «مبانی حقوق مهندسی از دیدگاه کارفرمایان: جنگ اول» و «مبانی حقوق مهندسی از دیدگاه پیمانکاران: صلح آخر» به قلم مصطفی سلیمانی‌فر و امیر بابایی لواسانی با حضور نویسندگان این دو اثر برگزار شد. این نشست به همت انتشارات دانش بنیاد و با همکاری موسسه فرهنگی هنری آسافیلم جمعه ۲۲ اردیبهشت همزمان با سومین روز از برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در سرای علمی و فرهنگی دانشگاهی برپا شد.
مصطفی سلیمانی‌فر، نویسنده کتاب‌های «جنگ اول» و «صلح آخر» در این نشست گفت: مسائل حقوقی جز امور چالش برانگیز در پروژه‌های عمرانی و اجرایی است. فضای کسب‌وکار پروژه‌محور است و معضلات حقوقی جزو بزرگ‌ترین چالش‌های اکوسیستم این حوزه. در واقع افراد متخصص در فضای پروژه آشنایی با مسائل حقوقی حوزه کاری خود را ندارند. آنها عموما درگیر مسائل فنی و مهندسی، مدیریت و اجرایی کار خود هستند. به این فکر افتادیم که خلاف مباحث حقوقی در نظام عمرانی کشور را پیگیری کنیم که در نتیجه این دو جلد کتاب را منتشر کردیم.
سلیمانی‌فر ادامه داد: علت اینکه کتاب‌ها را در دو جلد منتشر کردیم، به واسطه وجود دو دیدگاه و فضای کار در حوزه عمرانی نسبت به مسائل حقوقی بود. به این نحو که از نگاه کسی که سفارش اجرای یک پروژه را می‌دهد، به موضوع مسائل حقوقی آن پرداختیم و به‌طور متقابل از دیدگاه کسی که قرار است پروژه را اجرا کند، مباحث را بررسی کردیم. این مبنایی شد که نگاهی دوسویه را مطرح کنیم. به این موضوع توجه داشتیم که یک پروژه در هر صنعتی که اجرا شود نیازمند توجه به نگاه یکپارچه و مربوط به علم مدیریت، دانش فنی و مهندسی و مباحث حقوقی است.
وی درباره اهداف خود از انتشار این منابع نیز اشاره کرد: با توجه به نیازهای فضای کسب‌وکار، مباحثی را به صورت مفصل و مبسوط شرح دادیم و مثال‌های کاربردی ذکر کردیم. به عنوان مثال، مدل کسب‌وکار یک موضوع پایه و کلی است که تعیین می‌کند پروژه بر چه اساسی پیش برود. ریسک‌های مختلفی را در کتاب بررسی کردیم و علاوه بر آن، ارجاع دسترسی موردی اطلاعات مربوطه را از طریق سایت شرکت فراهم کردیم. خریداران کتاب به طور اختصاصی کد دریافت می‌کنند و می‌توانند نیاز به خود را نسبت به ارجاعات مفصل از طریق سایت تامین کنند تا بتوانند به صورت موضوعی مسائل را جست‌وجو کنند.
این عضو انجمن مدیریت کسب‌وکار ایران ادامه داد: توجه به اکوسیستم کشور در این کتاب و منابع موجود از دیگر مسائلی است که دو جلد کتاب بر پایه آن به نگارش درآمده و اکوسیستم حقوقی کشور مطابق با ۵۰ سال انتشارات سازمان برنامه و بودجه مورد بررسی قرار گرفته است. علت نامگذاری کتاب‌ها بر این محور بوده است که در کتاب اول مبانی حقوق مهندسی را از دید کارفرمایان مورد بررسی قرار دادیم و عنوان آن را «جنگ اول» گذاشتیم و خطاب به کارفرمایان ریسک‌ها را مطرح کردیم تا به صورت پیشگیرانه، قراردادی را تنظیم کنند که جنگ اول را درست با کارفرما پیش ببرند. اگر این مرحله به‌درستی انجام شود، بسیاری از مشکلات پروژه ایجاد نخواهد شد.
سلیمانی‌فر در بخش دیگری از سخنان خود بر اهمیت پرداختن به مبحث تامین مالی پروژه‌ها اشاره کرد و ادامه داد: در مبحث تامین مالی پروژه‌ها سرفصل‌هایی را تعیین کردیم. مباحث فنی و تنظیم قرارداد را نیز به دقت و موشکافانه بررسی کردیم. مناقصه نیز از دیگر مباحثی بود که در پروژه مغفول است که در حوزه مباحث تامین مالی بخش عمده‌ای از مشکلات پروژه محسوب می‌شود. ما در کتاب به تفصیل به آن پرداختیم تا در فضای مناقصه صحیح عمل شود. کتاب اول مقدمه اقداماتی است که اگر به‌درستی مورد توجه قرار گیرد، صلح به‌درستی در پایان کار محقق می‌شود.
امیر بابایی لواسانی، متخصص در حوزه حقوق ساخت و مدیریت پروژه دیگر نویسنده کتاب‌های «جنگ اول» و «صلح آخر» در ادامه عنوان کرد: این دو کتاب قابلیت ارجاع محتوایی از طریق جست‌وجو در سایت را دارد. کاربر می‌تواند بر اساس نیاز خود مباحث را جست‌وجو کند و به‌راحتی به آنها دسترسی داشته باشد. همچنین موضوعات مرتبط با موضوع موردنظر نمایش داده خواهد شد. بر همین اساس، همه قوانین و بخشنامه‌های مرتبط در دسترس قرار می‌گیرد.
وی افزود: نداشتن آگاهی از قوانین و ظرفیت‌های اجرایی کشور موضوعی است که موجب ضرر زیان صاحبان کسب‌وکارها در حوزه عمرانی می‌شود و ما در جست‌وجوی پاسخ به این پرسش که آیا با توجه به ظرفیت‌های قانونی و اجرایی کشور می‌توان نیازهای پروژه‌ها را تامین کرد، این کتاب را تدوین کردیم و به پاسخ مثبت رسیدیم.
بابایی در رابطه با محورهای اصلی کتاب گفت: ما در این کتاب به مباحث حقوقی، فنی و مدیریتی توجه داشتیم. در ساختار قراردادهای عمرانی باید به قوانین بالادستی توجه شود. این‌ها مباحثی است که باید مورد توجه پیمانکاران و کارفرمایان در ساختار قراردادی آنها باشد. همچنین نگاهی به استانداردهای روز جهان داشتیم.
وی بیان کرد: ما پاسخ به این پرسش را که اگر موضوع کار عمرانی نباشد و غیردولتی محسوب شود، آیا باید قوانین و مقررات را از نو تدوین کرد یا خیر، منفی دانستیم. چراکه می‌توان از پنجاه سال زحمات سازمان برنامه برای ساختارهای قراردادی استفاده کرد. منابع این کتاب، بخشنامه‌ها، آیین‌نامه‌ها و استفساریه‌های سازمان برنامه و بودجه، همچنین آراء و لوایح قضایی است که در محاکم قضایی صادر شده است.
سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۲۰ اردیبهشت آغاز به‌کار کرده و تا ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی (ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir ادامه دارد.
