بررسی جامعه شناسانه و فرهنگ شناسانه قهرمان الگویی به نام حاج قاسم

سلیمانی فرمانده‌ ائتلاف ساز بود

1401/02/23-19:26

‌در بحران‌هاست که ویژگی‌های قهرمان برای عموم و جامعه ظهور و بروز می‌کند و شهید سلیمانی نیز اینگونه بود. کسی که در طی سال‌ها گمنام بود و از دهه نود که بحران امنیت برای کشور آشکارتر شد، بیشتر و پیشتر شناخته شد. 

به گزارش ستاد خبری سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب، ابراهیم متقی پژوهش‌گر در امور بین‌الملل و پرویز امینی نویسنده، و جامعه‌شناس روز جمعه ۲۳ در سرای اهل قلم در برنامه رونمایی از کتاب قاسم حضور یافته و با نگاه جامعه‌شناسانه به تشریح کارکرد، الگویی شهید سلیمانی پرداختند. 
در ابتدای نشست ابراهیم متقی با اشاره به قهرمان و اسطوره‌های جوامع گفت: ویژگی اول حاج قاسم مربوط به خود ایشان نیست، مربوط به به محیط ساختاری و اجتماعی است که در آن قرار گرفت، اما بحت اصلی این است که شهید سلیمانی چگونه توانسته، شاخص‌های فردی را با نشانه‌های بین‌الملی پیوند داده و زمینه ظهور و بروز یک فرمانده را بوجود آورده است. ویژگی دوم این شهید ایجاد یک لشکر چند ملیتی بود که توانست کار ناممکنی را به انجام برساند.

او در ادامه گفت: سلیمانی توانست هویت را چاشنی ارتش چندملیتی کند. برای او درجه و سلسله مراتب اهمیت نداشت و توانایی اداره کردن بحران‌ها مهم بود. در زمان بحران‌هاست که زایش افراد بر اساس خلوص انسانی وجود دارد.

نکته دیگر که می‌توان به آن اشاره کرد، نقش وی در ائتلاف‌سازی بود. او فرمانده تاکتیکی نبود. فراتر از سپاه قدس، روابط منطقه‌ای و میدان نبرد ارزیابی می‌شود. به طور خلاصه می‌توان گفت شهید سلیمانی فراتر از فرماندهی عمل می‌کرد.

در ادامه امینی با اشاره به کاربرد شهید سلیمانی از نظر جامعه‌شناسانه گفت: در سال ٩٨ اتفاق مهمی قبل از شهادت ایشان رخ داد. گرانی بنزین و اعتراضات مربوط به آنکه جامعه را به بحران کشاند، اما تنها پس از دوماه، شهادت او توانست مردم را با خود همراه کند، اما سلیمانی چه داشت‌؟ نکته مهم این است که شهید عمومیت را نمایندگی می‌کرد و طیف‌های مختلف نسبت به او احساس تعلق می‌کردند. سلیمانی نشان داد دفاع از امنیت برای او، در دفاع از امنیت همه‌ی ایرانیان نمود می‌یابد. سلیمانی به دنبال یک خیر عمومی به نام امنیت برای همه مردم بود.

متقی در ادامه و با اشاره به کنش دشمن در برابر سلیمانی گفت: هر فرمانده روایت خاصی را شکل می‌دهد، هر فرمانده برای ماموریت خاصی آفریده شده و بر اساس همراستا بودن توانمندی‌های فردی‌اش با دیگر عوامل، به نتیجه می‌رسد.

تاریخ هیچگاه با یک نفر متوقف نمی‌شود، همانگونه که بعد از امام حسین(ع) متوقف نشد. اهمیت قهرمان و اسطوره در این است که در یک دوره نقش پررنگی دارد و بعد از آن الگوهای رفتاری‌ در جامعه گسترش پیدا می‌کند. مساله اصلی سلیمانی این بود که میدان عدم توازن دارد. به لحاظ اقتصادی، نطامی، سیاسی و.. و سلیمانی توانست این عدم توازن را به خوبی مدیریت کند.

در انتهای این نشست، امینی با اشاره به سخن متقی، گفت: ما نباید شهید را به مرد میدان تقلیل دهیم. او به دنبال امنیت بود. در انتهای نشست کتاب قاسم با موضوع تشیع ایشان رونمایی شد.

سی‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از بیست‌ویکم آغاز شده و تا سی‌ویکم اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ در دو بخش حضوری در مصلای امام خمینی(ره) و مجازی در سامانه ketab.ir ادامه خواهد داشت.

به ما بپیوندید: