مصطفی رحماندوست گفت: : از نظر کیفی جای بحث زیاد است. بالای نود درصد آثار از نظر کیفی موثر نبوده چون این آثار سفارشی بوده است.

به گزارش ستاد خبری سی‌و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بنیاد شهید و نشر شاهد نشستی با عنوان «وضعیت کمی و کیفی و معنای کتاب‌‌های کودک و نوجوان در حوزه ایثار و شهادت» را در سالن شهید آوینی سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار کردند.

آذر خزاعی سرچشمه در این نشست، ضمن ارایه‌ی آمار تالیفات در حوزه‌ی ایثار و شهادت گفت: نشر شاهد از سال 1368 در حوزه‌ی نشر آثار جبهه، جنگ، ایثار و شهادت شروع به کار کرده و در طی این سی سال بالغ بر 1690 عنوان اثر چاپ و تجدید چاپ کرده است.

مصطفی رحماندوست ضمن انتقاد از آثار و عملکرد صنعت نشر در حوزه‌ی ایثار و شهادت گفت: از نظر کیفی جای بحث زیاد است. بالای نود درصد آثار از نظر کیفی موثر نبوده چون این آثار سفارشی بوده است.

وی افزود: کیفیت یعنی کیفیت هنری و هنر چیزی است که از دل برآید و کار دل سخن مستقیم نیست. در یک اثر ادبی باید دل را مورد هدف قرار داد چرا که هنر خردگرا نیست بلکه معناگرا است.

نویسنده‌ی کودک و نوجوان ادامه داد: از نظر معنایی آثار پدید آمده به دو بخش تقسیم می‌‌شود. یک بخش اکثریت که مدیران را راضی می‌کند و بودجه‌ی نحیف فرهنگی را می‌‌بلعد و جیب فرصت‌طلبان و کاسبان هنر را پر می‌‌کند و دیگری بخش اقلیت که دل‌‌ها را می‌‌لرزاند و خواننده را تحت تاثیر قرار می‌‌دهد.

وی ادامه داد: هستند ولو اندک کسانی که خودشان به دل خودشان سفارش کتاب داده‌اند مانند علیرضا بایرامی که آثار ارزنده‌‌ای خلق کرده است.

وی در پایان اشاره‌‌ای به تصویرپردازی کتاب‌‌های کودکان کرد و گفت: خوب است که تصویرپرداز به این که تصویر ترجمه‌ی متن است یا موازی متن دقت کند.

سیدعلی کاشفی خوانساری نیز در این نشست با بیان این نکته که وقتی به سراغ داده‌‌های کمی می‌‌رویم کار خراب می‌‌شود و مطلب من منتقل نمی‌شود گفت: اول باید به این سوال پاسخ داد که چه ضرورتی دارد که برای بچه‌‌های امروز درباره‌ی جنگی که سی سال پیش تمام شده کتاب بنویسیم. اول باید هدف‌گذاری درستی شود؛ هدف آشنایی کودکان با مفاهیم عمیق ازخودگذشتگی، مقاومت، هویت ملی، جنگ و البته صلح، امنیت و آرامش است.

وی در پاسخ به این سوال که چه کنیم که جبران مافات شود، گفت: به نظرم با اجرای این سه پیشنهاد می‌‌توان در ادامه‌ی مسیر، نفوذ آثار ایثار و شهادت را نزد خوانندگان کودک و نوجوان عمیق‌تر کرد.

کاشفی خوانساری، رفتن به سراغ مقاطع تاریخی دیگر این سرزمین و استخراج مفاهیم ایثار و شهادت در آن زمان را و همچنین پرداخت به جنگ و شهادت در دل کتاب‌‌های غیرجنگی و در نهایت استفاده از پنجره‌‌های جدید در روایت داستان را ازملزومات پرداخت به ادبیات جنگ در حوزه‌ی کودک و نوجوان دانست.

 

ادبیات جنگ، باید به دنبال ترویج صلح باشد

فرزانه آقاپور پژوهشگر، نویسنده و ویراستار حوزه‌ی ادبیات کودک نیز با اشاره به وجه آفرینندگی هنر و ادبیات گفت: نویسنده یک آفرینشگر است. نویسنده اول باید فکر کند اثری که می‌‌آفریند برای کودک و نوجوان چقدر زیبا، روح نواز و لذت‌بخش است. ادبیات جنگ ما باید به دنبال ترویج صلح باشد.

وی افزود: آثار نابی توسط افرادی‌که جنگ را لمس کرده‌اند و به قول آقای رحماندوست خودشان به خودشان سفارش کتاب داده‌اند تدوین شده ولی برای کودکان نوشتن از مرگ و شهادت خیلی سخت است و ظرافت لازم را نیاز دارد.

و در ادامه گفت: دوره‌ی اسطوره‌سازی از شهدا برای بچه‌‌ها و جوانان گذشته است. جوانان دنبال الگوهای معمولی دست‌یافتنی و زمینی هستند، همچنین پرداختن به کسانی که تاکنون کمتر دیده شده‌اند.

آقاپور در پایان یادآور شد: در بخش تصویرگری، شکستن کلیشه‌‌های غلط هم ضروری است برای مثال کسی که رشادت و شجاعت به خرج داده الزاما نباید عظیم‌الجثه و با اندام ورزیده و یا زیباروی نشان داده شود.

سی و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «خواندن توانستن است» از 4 تا 14 اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.