درک مفهوم تاریخمند داستان کوتاه ایرانی در اثر میرعابدینی
1398/02/06-18:29
حسن میرعابدینی در مراسم رونمایی کتاب «دهه هشتاد داستان کوتاه ایرانی» گفت: تلاش کردم در این اثر مفهوم تاریخمند داستان کوتاه ایرانی از نظر فرم، مضمون و زبان به خوبی درک شود.
به گزارش ستاد خبری سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، مراسم رونمایی از کتاب «دهه هشتاد داستان کوتاه ایرانی» در سالن یادمان جلال آلاحمد برگزار شد. در این مراسم که به همت انتشارات کتاب خورشید برگزار شد حسن میرعابدینی، نویسندهی کتاب، محمدرضا گودرزی و کاظم رهبر به عنوان دبیر نشست حضور داشتند.
حسن میرعابدینی پژوهشگر ادبیات داستانی و نویسندهی کتاب «دهه هشتاد داستان کوتاه ایرانی» در ابتدای این نشست گفت: در کشورهای پیشرفته تهیه و تدوین منتخبهای داستان مرسوم است و از میان این مجموعههای سالانه نیز مجموعههای ده سالانه منتشر میشود. شاید این کار چندان در کشور ما مرسوم نباشد اما از دیرباز تهیهی منتخبات و جنگهای شعر مرسوم بوده است.
وی در ادامه با اشاره به این مطلب که داستان کوتاه ایرانی از سال 1300 با محمدعلی جمالزاده آغاز شد، تصریح کرد: از سال 1325 مرحوم پرویز ناتل خانلری داستان کوتاه را به عنوان یک ژانر مطرح کرد در حالی که قبل از آن داستان کوتاه به طور مثال به عنوان خلاصهای از رمان بلند مورد توجه بود.
این پژوهشگر ادبیات داستانی افزود: از دههی سی داستان کوتاه به طور جدی مورد توجه قرار گرفت. یکی از اولین منتخبات داستان را سعید نفیسی با عنوان «شاهکارهای نسل معاصر فارسی» منتشر کرد. نفیسی در مقدمهی این کتاب میگوید که صادق هدایت از او خواسته بود که این کار را انجام دهد.
میرعابدینی ادامه داد: در دههی چهل مرحوم محمدعلی سپانلو «بازآفرینی واقعیت» را منتشر کرد و در کنار هر داستان، تفسیری از آنها را ارایه داد. بعد از آن کاری بود که من در دو جلد پیشین این مجموعه (هشتاد سال داستان کوتاه ایران) انجام دادم.
میرعابدینی با اشاره به اثر سه جلدی خود گفت: در این کتابها سعی کردهام بهترین داستان هر دوره را بیاورم و داستانها به گونهای کنار هم قرار بگیرند که تنوع داستان کوتاه ایرانی را نشان دهند. تلاش کردم مفهوم تاریخمند داستان کوتاه ایرانی در این مجموعه از نظر فرم، مضمون و زبان به خوبی درک شود.
میرعابدینی با بیان توضیحات دربارهی چگونگی چینش داستانها در این مجموعه، تصریح کرد: منتخبات داستان اگر براساس زیباشناسی تدوین شود و مفهوم داستان در مرکز توجه باشد میتواند مثمرثمر واقع شود. در این کتاب سعی کردهام آثار مهم ادبیات داستانی ایران را معرفی کنم.
نویسندهی کتاب «هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی» در پایان صحبتهای خود گفت: دو جلد اول این کتاب به زبان ترکی در ترکیه ترجمه شده و امیدوارم توانسته باشم تلاش داستاننویسان ایرانی را تا اندازهای ارج بگذارم.
نگارش داستان کوتاه، از رمان دشوارتر است
دیگر سخنران این نشست محمدرضا گودرزی با اشاره به این مطلب که میرعابدینی در جلد سوم این کتاب نیز مانند دو جلد گذشته انتخابهای بسیاری خوبی داشته و دربارهی داستان کوتاه گفت: از زمانی که داستان کوتاه معرفی شد معمولا کمتر مورد توجه قرار گرفت. ناشران و خوانندگان کمتر به آن توجه کردند و به دلیل کوچکتر بودن جهان آن نگارش داستان کوتاه نیز از رمان دشوارتر است.
وی افزود: داستان کوتاه داستان شخصیت نیست بلکه شخصیت براساس موقعیت ساخته میشود.
دبیر گروه داستان کانون ادبیات ایران در ادامه با اشاره به مجموعهی سه جلدی کتابهای حسن میرعابدینی و انتخابهای او تصریح کرد: نوع انتخاب این داستانها به گونهای است که برای خواننده سرگرمکننده است و او را به فکر وامیدارد.
وی افزود: داستان کوتاه ایرانی چیزی از داستان کوتاه جهان کم ندارد و میتوان گفت داستان کوتاه ایرانی قویتر از رمان خود را نشان داده است.
گودرزی تاکید کرد: اگر خوانندهای بخواهد تصویر روشنی از داستان کوتاه در ایران داشته باشد این مجموعهی سه جلدی یکی از بهترین انتخابهاست.
این نویسندهی معاصر با اشاره به سه ویژگی که کتاب میرعابدینی را شایان تحسین کرده است، گفت: انتخابهای سنجیدهی معرفی نویسندگان و بررسی مختصر و مفید هر داستان در پایان آن این مجموعه را به یکی از آثار مهم ادبیات داستانی تبدیل کرده است.
گودرزی در پایان گفت: به نظر من هدف این کتاب تلاش میرعابدینی برای معرفی نویسندگان است. البته ممکن است نویسندگانی در این مجموعه از قلم افتاده باشند نباید انتظار داشت که وقتی یک داستان انتخاب میشود داستان بهتری از نظر دیگران به قلم آن نویسنده وجود نداشته باشد. به نظر من جای چنین آثاری در ادبیات ما خالی است.
سی و دومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با شعار «خواندن توانستن است» از 4 تا 14 اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی (ره) برگزار میشود.