مسئول فناوری و اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با برشمردن مزیت‌های کتاب الکترونیک گفت: در کشور آلمان طی 6 ماهه‌ی نخست سال 2017، بیش از 16 میلیون کتاب الکترونیک فروخته شده و هر آلمانی به طور متوسط 6 کتاب الکترونیک خریداری کرده است.

به گزارش ستاد خبری سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست تخصصی «ظرفیت‌های نشر دیجیتال و الکترونیکی برای عرضه محصول ایرانی به خارج از کشور» در غرفه‌ی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.

در ابتدای این نشست دکتر پهلوان قمی مسئول فناوری و اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ضمن اشاره به مفاهیمی که در حوزه‌ی نشر کتاب الکترونیک وجود دارد گفت: نشر الکترونیک به این معناست که بتوانیم آثار را به صورت الکترونیک در دسترس مخاطبان قرار دهیم.

قمی افزود: شکل‌هایی متفاوتی از متون الکترونیک می‌تواند در دسترس مخاطبان قرار گیرد که امروزه نمونه‌های گوناگونی از آن در جامعه ما نیز وجود دارد.

وی با بیان این سوال که کتاب الکترونیک چه مزیت‌هایی دارد و چرا تا این حد در جامعه محبوب شده است، ادامه داد: کتاب الکترونیک دوستدار محیط‌زیست است، دسترس‌پذیری آسانی دارد، بر روی محیط آن می‌توان مطالعه کرد، کتاب‌های صوتی و گویا قابلیت همراهی با آن را دارند، فضای بسیار کمی را اشغال می‌کند، امکانات فوق‌العاده‌ای برای جستجو می‌دهد، امکان اتصال به پایگاه‌های دیگر و ترجمه را دارد، امکان اتصال به اصطلاح نامه را دارد و هزینه‌ی بسیار کمی برای آن صرف می‌شود.

وی نرم‌افزار‌های مبدل برای تبدیل به فرمت قابل انتشار، فروشگاه کتاب الکترونیک، توسعه‌ی پلت‌فرم‌های مختلف در دستگاه‌های کتاب‌خوان را از جمله الزامات موردنیاز در حوزه‌ی نشر دیجیتال دانست.

مسئول فناوری و اطلاعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: طبق آمارها در کشور آلمان طی 6 ماهه‌ی نخست سال 2017، بیش از 16 میلیون کتاب الکترونیک فروخته شده و هر آلمانی به طور متوسط 6 کتاب الکترونیک خریداری کرده است.

پهلوان قمی با اشاره به ظرفیت‌هایی که کتاب الکترونیک ایجاد می‌کند عنوان کرد: توسعه‌پذیری و مقیاس‌پذیری در حوزه‌ی کتاب الکترونیک وجود دارد. از سوی دیگر امکان فعال‌سازی فروشگاه الکترونیکی به زبان‌های مختلف در این حوزه شکل می‌گیرد؛ اگر قصد دارید در حوزه‌ی ‌زبان‌ها توسعه داشته باشید حوزه‌ی کتاب‌های الکترونیک بهترین راه است.

وی افزود: یکی از مهمترین ظرفیت‌ها امکان ارتباط مستقیم با مخاطب و کاربر است. از این طریق می‌توان ارتباط‌های بیشتری داشت و حتی شبکه‌ی اجتماعی مخصوص به خود را راه‌اندازی کرد درحالی‌که چنین امکانی در حوزه‌ی کتاب چاپی برقرار نیست شبکه‌ی مخاطبان و اشتراک‌گذاری آنان باعث موفقیت همه‌ی بخش‌ها می‌شود.

پهلوان قمی با اشاره به بحث کاهش هزینه‌ها، به مخاطبان کتاب‌های الکترونیک اشاره و تصریح کرد: باید به این نکته توجه داشت مخاطبانی که کتاب الکترونیک می‌خوانند لزوما اگر این آثار وجود نداشت اینگونه نبود که کتاب چاپی خریداری کنند.

وی در پایان صحبت‌های خود با اشاره به بحث تحریم‌ها گفت: تحریم‌ها باعث شده که ما نتوانیم در بسیاری از نمایشگاه‌های خارجی شرکت کنیم و عرضه‌ی محصولات به خارج از کشور با مشکل روبرو شده است؛ متاسفانه هنوز در حوزه‌ی بین‌الملل شرایط لازم برآورده نشده که بتوانیم ظرفیت‌های خود را با وجود قابلیت‌های فراوانی که داریم نشان دهیم.

نشر کاغذی با حسی آمیخته از بینایی و بویایی همراه است

محمد باقر انصاری مدیر موسسه‌ی بوستان کتاب نیز در این نشست با اشاره به نشر کاغذی گفت: نشر کاغذی با حسی آمیخته از بینایی و بویایی همراه است؛ اگر کتاب چاپی محتوای خوبی داشته باشد لذت فراوانی به مخاطب می‌دهد اما باید زمان و دوره‌های مختلف زندگی را در نظر گرفت.

وی افزود: اگر ما در عصر اینترنت زندگی می‌کنیم باید شرایط آن را بپذیریم و پافشاری ما بر سنت‌های خود خیلی زود شکست خواهد خورد. در شرایط کنونی چاره‌ای جز پوست‌اندازی نداریم و این اقتضای زمان حاضر است.

انصاری با اشاره به بحث صنعت چاپ در شرایط کنونی تصریح کرد: امروزه فقط دو درصد از صنعت چاپ به موضوع تحریر و کتاب اختصاص دارد در حالی که نزدیک به 60 درصد از آن مربوط به بسته‌بندی صنایع غذایی و دخانیات است.

وی افزود: در حوزه دیجیتال نیز چنین است به دلایل متعددی در این حوزه مانند مسائل محیط‌زیستی و کم کردن هزینه‌ها و ... بیشتر مقوله‌ی نشر در دنیا به سمت نشر الکترونیک سوق پیدا کرده است.

انصاری به اشاره به مخاطبان جهانی آثار موسسه بوستان کتاب گفت: حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی با مشکلات فراوانی روبروست. به نظر می‌رسد حوزه‌ی دیجیتال بهترین بستر برای مقابله با این مشکلات و موانع است.

وی با اشاره به دو مشکل اصلی در این زمینه به بحث کپی‌رایت اشاره کرد و گفت: اساسا ذات بسیاری از نمایشگاه‌ها در دنیا بحث فروش رایت است هرچند که نمایشگاه‌هایی که در حوزه‌ی خاورمیانه برگزار می‌شود معمولا به ارائه‌ی محصولات به صورت فیزیکی اقدام می‌کنند اما در نمایشگاه‌های معتبری مانند نمایشگاه کتاب فرانکفورت اساس برمبنای فروش رایت قرار دارد.

انصاری با بیان این سوال که چگونه می‌توانیم در چنین نمایشگاهی حضور داشته باشیم، تصریح کرد: این مسئله زمانی بغرنج‌تر می‌شود که در کشور ما کپی‌رایت رعایت نمی‌شود. اگر وزارت ارشاد به دنبال کار در عرصه‌ی ‌بین‌المللی است یکی از مهمترین مسائل پیگیری بحث کپی‌رایت است.

انصاری در پایان صحبت‌های خود مشکل بزرگ دیگر را مسئله‌ی درگاه‌های بانکی دانست و تاکید کرد: اگر دولت در این دو زمینه همراهی نکند همچنان این مشکلات برقرار خواهد بود.

سی و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «خواندن توانستن است» از 4 تا 14 اردیبهشت ماه در مصلی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.