رسول اسماعیل‌زاده، کارشناس حوزه‌ی کتاب و صنعت نشر بازارهای کتاب گفت: ما در این چند سال نتوانستیم آثار ادبی خود را به کشورهای همسایه صادر کنیم و معرفی اجمالی از این آثار به کشورهای همسایه داشته باشیم.

 

به گزارش ستاد خبری سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران؛ نشست «بررسی فرصت‌های ایجاد و توسعه همکاری مشترک بین بازار نشر ایران و بازار نشر کشور همسایه» با حضور ایلییر اورتایلی، ایران‌شناس اهل ترکیه؛ طایفور اسن، مدیر انتشارات نا و رئیس اسبق اتحادیه‌ی ناشران ترکیه؛ شهباز خوداوغلو، مدیر انتشارات قانون از آذربایجان؛ رسول اسماعیل‌زاده، کارشناس حوزه‌ی کتاب و صنعت نشر بازارهای کتاب؛ حمیدرضا شاه‌آبادی، مدیر انتشارات مدرسه و صفا امیری، مدیر انتشارات براق در سالن دهخدای نمایشگاه کتاب برگزار شد.

 

طایفور اسن، مدیر انتشارات نا از ترکیه در ابتدای این نشست گفت: در سال ۲۰۱۸ در ترکیه، ۴۱۰ میلیون کتاب چاپ شد و ترکیه سیستمی راه‌اندازی کرده است که هر کتابی که هر روز چاپ و منتشر شود با عنوان موضوع و مدل کتاب قابل مشاهده باشد. از میان ۴۱۰ میلیون کتاب منتشر شده؛ ۱۵۰ میلیون کتاب کودک، ۷۵ میلیون کتاب بزرگسال، ۲۵ میلیون کتاب پژوهشی، ۴۵ میلیون کتاب آموزشی و ۲۱۵ میلیون کتاب دانشگاهی است. البته ۶ میلیون از این رقم هم به کتاب‌های ترجمه شده اختصاص می‌یابد.

 

وی ادامه داد: در سال ۲۰۱۸، ترکیه از ۱۰ کشور در دنیا جلو افتاده و رتبه‌ی ششم در چاپ کتاب‌های جدید را از آن خود کرده است.

 

سپس شهباز خوداوغلو، مدیر انتشارات قانون از آذربایجان بیان کرد: ما باید برای رشد نشریات بین دو کشور تلاش کنیم. سال قبل حدود ۱۱ هزار کتاب در آذربایجان منتشر شد ولی ما با این که با کشور ایران همسایه هستیم ولی یک کتاب فارسی هم نتوانستیم منتشر و چاپ کنیم. ما باید با زبان مدنیت با نشریات صحبت کنیم. متاسفانه ایران در نمایشگاه کتاب آذربایجان حضور ندارد و تنها یک فروشگاه کتاب در آذربایجان مختص به کتاب‌های ایرانی بود که آن هم مدتی پیش بسته شد.

 

فرهنگ لغات زبان فارسی به‌روز رسانی نشده است

پس از آن رسول اسماعیل‌زاده، کارشناس حوزه‌ی کتاب و صنعت نشر بازارهای کتاب خاطرنشان کرد: زبان فارسی در تاریخ کلاسیک ادبیات ترکیه، آذربایجان و قفقاز به عنوان زبان علمی این کشورها بوده است. بین ایران، ترکیه و آذربایجان، زبان فارسی یک پل ارتباطی فرهنگی و انتشاراتی بوده است. این وضعیت ارتباط فرهنگی ما دیرینه است اما در ۲۰۰ سال اخیر این ارتباط درگیر حوادث ناگواری شده است و ما به‌ندرت آثار ترجمه شده‌ی ترکیه و آذربایجان به ایران داریم.

 

وی با بیان اینکه این مشکل نیاز به آسیب‌شناسی دارد، گفت: ما در این چند سال نتوانستیم آثار ادبی خود را به کشورهای همسایه صادر و معرفی اجمالی از این آثار به کشورهای همسایه داشته باشیم.

 

اسماعیل‌زاده اضافه کرد: با این که از لحاظ سوژه‌های ادبی از کشورهای ترکیه و آذربایجان بسیار جلوتر هستیم، در صورتی‌که آژانس‌های ادبی فعال باشند و وظایف خود را درست انجام دهند ما می‌توانیم آثار خود را به تمامی کشورها معرفی کنیم و قدم‌های موثری در بازار نشر جهانی برداریم.

وی با تاکید بر وضعیت بد ترجمه در ایران تصریح کرد: فرهنگ لغت کشور ما همچنان قدیمی است و با اینکه بعد از انقلاب بسیاری از جملات و لغات تغییر کرده است ولی فرهنگ لغت ما همچنان به‌روزرسانی نشده است و با پیشرفت تکنولوژی، اصطلاحات و استعاره‌های ما همچنان قدیمی است و اولین کار ما باید اصلاح فرهنگ لغت‌نامه باشد.

ادبیات کودک و نوجوان، طلایه‌داران نشر ایران با ترکیه و آذربایجان

سپس حمیدرضا شاه‌آبادی، مدیر انتشارات مدرسه اظهار کرد: ما در حوزه‌ی فرهنگی خیلی نزدیک و مشابه به هم زندگی می‌کنیم و با اینکه از هم دور هستیم ولی از لحاظ فرهنگی بسیار به‌هم نزدیک هستیم. اولین قدم برای نزدیک شدن بازار جهانی دو کشور این است که کشورهای همسایه یکدیگر را ببینند و تنها به کشورهای اروپایی توجه نکنند و نمایشگاه‌های دوجانبه و منطقه‌ای برگزار کنند.

شاه‌آبادی افزود: از نظر من ادبیات کودک و نوجوان به عنوان طلایه‌داران هر دو کشور برای ورود به نشر کشورها هستند و ما در انتشارات مدرسه با ناشران ترکی ارتباط خوبی برقرار کرده‌ایم و این نشان می‌دهد که امکان برقراری ارتباط بین کشورها زیاد است و ما باید راه‌حل‌ها را پیدا کرده و به آن‌ها بپردازیم.

در پایان صفا امیری نیز گفت: اتفاقی که در انتشارات براق افتاد این بود که ما مجموعه‌ای از تصویرگران و مولفان حوزه‌ی کودک و نوجوان را دور هم جمع کرده‌ایم تا بتوانیم از آن‌ها در تولید کتاب‌هایی در سطح استاندارد جهانی استفاده کنیم. متاسفانه ما در بحث تصویرگری کودک همچنان خوب عمل نکرده‌ایم و تصویرگرانمان را به جهانیان معرفی نکرده و نتوانستیم تعاملی میان تصویرگران کشورها ایجاد کنیم. از نظر من باید دبیرخانه‌ای متشکل از چند آژانس و اهالی کتاب تشکیل شود و فعالیت خود را با معرفی آثار ادبی ارزشمند به کشورهای مختلف شروع کند و در صنعت نشر تاثیرگذار باشد.

سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار 《خواندن توانستن است》 از ۴ تا ۱۴ اردیبهشت ماه در مصلی امام‌خمینی (ره) برگزار می‌شود.